Niezwykłe zjawisko: animacja nie ma dźwięku, ale ludzie ją słyszą

Zabawny gif wywołał zamieszanie wśród Internautów i zaciekawił badaczy. W czym tkwi sekret popularności czarno-białej animacji? W tym, że mimo iż gif nie ma dźwięku – wiele osób go słyszy.

Twórcą animacji jest @IamHappyToast. Gif powstał w 2008 roku, jako odpowiedź na internetowe wyzwanie dotyczące kreatywnego wykorzystania programu Photoshop. Od dziewięciu lat ruchomy obrazek krąży po sieci. Już wcześniej animacja wzbudzała zainteresowanie, jednak prawdziwa burza rozpętała się po tym, jak gifa – czy raczej „optyczne złudzenie dla uszu” – odświeżyła na swoim koncie na Twitterze dr Lisa DeBruine z University of Glasgow.

Badaczka z Instytutu Neuronauki i Psychologii poprosiła swoich obserwatorów, aby opisali w komentarzach, jakie uczucia i odczucia towarzyszą im podczas patrzenia na animację. Do tej pory dr DeBruine otrzymała odpowiedzi od ponad 285 tysięcy osób, które twierdzą, że – gdy patrzą na gif – słyszą dźwięk. Aż 70 procent z respondentów twierdzi, że słyszy dźwięk przypominający „uderzenie”. Co ważne, uderzenia „słyszą” też Internauci głusi i niedosłyszący.

Wielu użytkowników odpowiadających na pytanie dr DeBruine próbowało znaleźć wytłumaczenie tego „optycznego złudzenia słuchowego”. Część z nich wskazywała, że kluczowe są „drgania obrazu”. Inni wskazywali, że podczas oglądania animacji nie tylko słyszeli „dudnienie”, ale i odczuwali (fizycznie) wstrząsy.

Dyskusja pod postem zwróciła też uwagę doktoranta z City University. Chris Fassnidge zasugerował, że rozwiązaniem zagadki może być teoria, którą jego współpracownicy z laboratorium nazywają „visual ear”. Chodzi o Visually-Evoked Auditory Response (vEAR) – zdolność zauważalną u niektórych osób, pozwalającą na „słyszenie” poruszających się obiektów, nawet jeśli te nie wydają dźwięków. vEAR jest – jak tłumaczy Fassnidge dla BBC – „subtelną formą synestezji”, czyli wyzwalaniem jednego zmysłu przez drugi.